Hieronim Miąc, znany również pod pseudonimem „Korsarz”, był postacią niezwykle interesującą i znaczącą w polskiej historii. Urodził się 14 listopada 1906 roku w Lubartowie, a swoje życie zakończył tragicznie 5 sierpnia 1943 roku w Józefowie.
Był nie tylko urzędnikiem pocztowym i działaczem spółdzielczym, ale również oficerem rezerwy piechoty Wojska Polskiego. W czasie II wojny światowej, pełnił funkcję komendanta rejonu Józefów Biłgorajski w obwodzie Biłgoraj Armii Krajowej. Jego działalność w strukturach ruchu oporu zyskała mu miano jednego z kluczowych dowódców.
Miąc wyróżniał się jako dowódca oddziału partyzanckiego, odgrywając istotną rolę w wydarzeniach podczas Powstania Zamojskiego, gdzie jego strategia i determinacja przyczyniły się do walki o wolność. Jego życie i działalność pozostawiają trwały ślad w pamięci tych, którzy pragną poznać historię Polski w trudnych czasach.
Życiorys
Hieronim Miąc przyszedł na świat w rodzinie mieszczan z Lubartowa, gdzie jego ojcem był Julian Miąc, mistrz murarskiego rzemiosła, a matką Wiktoria z Rackich. Swoją edukację rozpoczął w szkole początkowej w Lubartowie, a po jej ukończeniu, w latach 1919-1926, kontynuował naukę w prywatnym gimnazjum koedukacyjnym Jana Kurtza. Po zdaniu matury, w roku 1926, podjął studia na Wydziale Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie zdobył cenne wykształcenie prawnicze.
W 1936 roku Hieronim objął urząd naczelnika poczty w Józefowie, pełniąc tę funkcję aż do września 1939 roku. W okresie międzywojennym przeszedł także szkolenie wojskowe, zdobywając opinię doskonałego oficera. 24 października 1931 roku mianowany został podporucznikiem z datą wsteczną z 1 stycznia 1931 roku. Jego lokata w korpusie oficerów rezerwy piechoty wynosiła 1157, a dalsze przydziały w ewidencji dotyczyły 44 pułku piechoty w Równem oraz 7 pułku piechoty Legionów w Chełmie, gdzie uzyskał awans do stopnia porucznika rezerwy w 1938 roku.
Po kampanii wrześniowej Hieronim zaangażował się w działalność konspiracyjną. Wspólnie z nauczycielem, podchorążym Janem Trochimiukiem oraz sekretarzem gminy, Ignacym Platą, rozpoczął organizowanie ruchu oporu w oparciu o młodzież z Józefowa oraz byłych wojskowych. Dzięki jego działalności, Konrad Bartoszewski, zwany „Wir”, stworzył oddział józefowski Polskiego Związku Powstańczego, który później stał się częścią Armii Krajowej, a Hieronim został jego zastępcą.
Od 9 marca 1943 roku, w czasie hospitalizacji porucznika Bartoszewskiego, Hieronim Miąc przejął dowodzenie nad józefowskim rejonem Armii Krajowej. Jego największym osiągnięciem było zlikwidowanie majora Langego, jednego z najbrutalniejszych oprawców na Zamojszczyźnie, co doprowadziło do zajęcia Józefowa przez hitlerowców oraz wybuchu walk o to miasto. Jego działania, w tym atak oddziałów na hitlerowców, uratowały wielu cywilów przed egzekucją.
W okresie od połowy czerwca do połowy lipca 1943 roku Hieronim leczył się na kwaterze konspiracyjnej. Po powrocie na czoło oddziału, stoczył szereg zaciętych walk z niemieckimi wojskami oraz nacjonalistami ukraińskimi. Jego największe osiągnięcie miało miejsce 1 sierpnia 1943 roku, kiedy to brał udział w zwycięskiej bitwie w lesie Dębowce pod Józefowem. Niestety, w wyniku odniesionych ran podczas walki, Hieronim zmarł 5 sierpnia 1943 roku podczas operacji w obozie kompanii warszawskiej. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się w Hamerni, niedaleko Józefowa.
Oddział Hieronima Miąca był jednym z kluczowych zespołów leśnych działających w Inspektoracie Zamojskim PZP-AK. Ruch oporu w tym rejonie zyskał tak dużą popularność, że obszar ten zaczął być określany mianem „Rzeczypospolitej Józefowskiej”. Hieronim współpracował z Umerem Achmołłą Adamowem, znanym jako Miszka Tatar, który był dowódcą oddziału złożonego z radzieckich jeńców.
W życiu prywatnym Hieronim Miąc był mężem Władysławy z Zawadzkich, z którą doczekał się córki Mirosławy, której przyszłość związana była z zawodem nauczycielskim.
Odznaczenia
Hieronim Miąc, zasłużony działacz, otrzymał Krzyż Walecznych na mocy rozkazu Komendy Okręgu AK Lublin, datowanego na 3 maja 1944 roku.
Przypisy
- Hieronim Miąc [online], gazeta.pl [dostęp 04.12.2016 r.]
- Szukaj w archiwach [online], szukajwarchiwach.pl [dostęp 04.12.2016 r.]
- Wspomnienia o poległych i zamordowanych mieszkańcach Józefowa w II wojnie światowej 1939-1945 wymienionych na "Tablicy Józefów" - Miejska Biblioteka Publiczna w Józefowie [online], naszabiblioteka.com [dostęp 04.12.2016 r.]
- Goniec Łukowej. Biuletyn Gminnego Ośrodka Kultury w Łukowej, nr 12, 2012 r.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 67, 423.
- Dz. Pers. MSWojsk., Nr 1 z 16.01.1932 r., s. 15, 55.
- Polski Słownik Biograficzny, t. 20, s. 551, 1975 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Zdzisław Racki | Józef Mazuś | Paweł Belcarz | Adam Jezior | Janusz LalkaOceń: Hieronim Miąc